مهاجرت

معماری و فرهنگ . سال هجدهم . پرونده مهاجرت . پاییز ۱۴۰۰

. بحران کوچ و تولد سیاست رفاهی در ایران . نگاهی به کتاب کوچ در پی کار و نان .

کوچ مردم ترک‌زبان از شمال غرب ایران به شهرهای دیگر ایران در دوران پهلوی دوم یکی از مهم‌ترین و اولین موج‌های مهاجرت به تهران است. عوامل سیاسی و اجتماعی فراوانی دست به دست هم داده بودند تا سطح رفاه مردم در این منطقه افت کند و مهاجرانی مستمند نه در سودای رفاهی آنچنانی بلکه از سر بی‌نانی مجبور به کوچ شوند. محمد مالجو جریان و عوامل پشت این کوچ و بحران‌های آن را در کتاب کوچ در پی کار و نان شرح داده است. این کتاب که به تازگی با چاپ رسیده‌است یکی از نخستین کوشش‌ها برای نگارش تاریخ مردمان معمولی تلقی می‌شود. در این یادداشت برای معرفی این کتاب ابتدا بخشی از مقدمات مربوط به جریان‌های سیاسی آن دوره و بعد توضیحات مربوط به کتاب بیان شده است. ... ادامه
معماری و فرهنگ . سال هجدهم . پرونده مهاجرت . تابستان ۱۴۰۰

. گریز از فصلی هولناک .

هشام مطر، نویسنده‌ و روزنامه‌نگار اهل لیبی‌ است که در امریکا به دنیا آمده است. مطر در کتاب روایت بازگشت قصۀ خانواده‌ و آشنایان خود را که از مخالفان سرسخت حکومت دیکتاتوری قذافی بودند روایت‌ می‌کند. پدرش جاب‌الله مطر، از مبارزان سیاسی و مخالفان سرسخت حکومت قذافی، در سازمان ملل کار می‌کرده است. در سال ۱۹۹۰ درحالی‌که هشام ۱۹ سال دارد و مشغول تحصیل در انگلستان است، پلیس مخفی مصر، پدرش جاب‌الله را از آپارتمانشان در قاهره می‌ربایند و به حکومت قذافی تحویل می‌دهند. روایت هشام از همین‌جا آغاز می‌شود. مطر به‌دلیل شغل پدرش و وضعیت خانوادگی‌شان تجربۀ زندگی در سرزمین‌های مختلف را دارد؛ بااین‌حال هیچ زمان پیوندهایش را با سرچشمه‌اش قطع نمی‌کند؛ مدام به گذشته بازمی‌گردد و تاریخ و هنر سرزمینش را مرور می‌کند. ... ادامه
معماری و فرهنگ . سال هجدهم . پرونده مهاجرت . تابستان ۱۴۰۰

. باران‌های نیویورک .

باران‌های نیویورک، جستاری کوتاه، حاصل اولین و تنها دیدار آلبر کامو با ایالات متحده و شهر نیویورک در سال ۱۹۴۶ است. در این جستار، کاموی سی‌ودوساله در موقعیتی یادآور مورسو، راوی رمان بیگانه (که چهار سال پیش‌ترش منتشر شده بود)، حال‌وهوای شهر و مناظر آن را با توصیفاتی مثال‌زدنی از مردمان و معماری این متروپولیس درآمیخته تا خواننده را درگیر دوگانه‌ای از غرابت و شیفتگی سازد – نمونه‌ای درخشان از تلفیق هنر جستارنویسی با تیزبینی نویسنده‌ای ادبی که به پاس «ترسیم مسائل وجدان آدمی در عصر ما با صمیمیتی مبَصّرانه» یازده سال بعد، جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرد. ... ادامه