شماره ۵۳ مجله معماری و فرهنگ

فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۲۱ تا ۲۷

. فرزند خصال خویشتن باش .

هویت مفهومی است بر خلاف مشابه شدن. هویت یعنی تمایز و گوناگونی. سر و کار هویت با چونی است نه با چیستی. حائری با این توضیح کوتاه می‌کوشد در این یادداشت نشان دهد چگونه در حیطه چیستی، معماری در همه جای دنیا یکسان و عبارت است از سازماندهی آگاهانه فضا و آنچه باعث تمایز در آن می‌شود عنصر آگاهی نسبت به سرزمین و جغرافیا، جامعه و تاریخ و معانی و نشانه هاست. از این منظر او نگران از بین رفتن تنوع گونه‌های معماری در ایران معاصر است و آن را نشانه‌ای از نادیده‌گرفتن مختصات محیطی نزد معماران می‌داند. آیا می‌توان گذاری معاصر به این نوع از معماری متنوع، زمینه‌گرا و زمانمند داشت؟ ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۶۸ و ۶۹

. مرکز فرهنگی آسیا . گروه معماری اون‏‌سانگ‏‌دونگ + کیم وو II .

در طرح پیشنهادی برای مرکز فرهنگی آسیا، گروه معماری اون‏سانگ‏دونگ + کیم وو II اشکوبی در مقیاس شهر طراحی کرده‌اند؛ ظرفی برای اتفاقات فرهنگی و زندگی روزمرۀ شهروندان. این سکوی شهری در حال ایجاد فضایی میان‌تهی و باز به‌واسطۀ خالی‌کردن مسیرها، پیاده‌راه‌ها و پلازاهاست؛ این به آن معناست که خلق «اشکوب جدید» درست مانند هدایت یک عملیات نقشه‌برداری بزرگ است. گروه طراحی، مرکز فرهنگی آسیا را به‌مثابۀ زمینی در میانۀ خلق و ناپدیدی در نظر گرفته‌اند، زمینی که به اجزای کوچک‌تر تغییر شکل داده، منظر شهری را ساخته و با خاطرات سایت و دگرگونی و تحول تاریخی روابط در زمینه پر شده ‌است. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۱۰۲ تا ۱۰۳

. مسئولیت معمار .

مقاله مسئولیت معمار، نوشته سارا فردوسی، گزیده‌هایی از کتاب «نافرمانی معمار» است که در آن رنزو کاسیگولی با رنزو پیانو به گفت‌وگو می‌پردازد و خسرو افضلیان آن را در سال ۱۳۸۹ به فارسی ترجمه کرده است. در این مقاله ابتدا بخش‌هایی از صحبت‌های رنزو پیانو درباره یکی از مهم‌ترین آثارش یعنی موزه ژرژ پمپیدو یا بئابورگ آورده شده است. آنچه که او را به طراحی این بنا مفتخر می‌کند، انعطاف‌پذیری بالای آن است. سپس درباره ارتباط میان معماری و هنر صحبت می‌کند؛ اینکه معماری حرفه‌ای مرزی است و هنر آن در برقرار کردن پیوند میان عرصه‌های مختلف زندگی انسان است. همچنین در رابطه با بی‌کفایتی معماران و نگرانی‌اش از انقراض معماری می‌گوید، نقش تاریخ در معماری را شرح می‌دهد و اینکه نمی‌توان با پاک کردن بخش‌هایی از شهر، بخشی از تاریخ آن را پاک کرد. سپس برای شرح یک معماری پایدار، از تله‌هایی در معماری مانند مدرنیته، پیشرفت و رشد صحبت می‌کند که شهرها را از ساختمان منفجر کرده و حاشیه‌نشینی را پدید آورده است. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۱۰۴ تا ۱۰۵

. عزیمت در فضای شهری .

اگر نگاه خطی و مکانیکی به زمان کنار گذاشته شود، آن‌گاه فضاهای شهری به مکان‌هایی برای عزیمت تبدیل می‌شوند. مکان‌هایی که شما را به زمان دیگری پرتاب می‌کنند. تجربه‌ای از فضا که لزوماً با نوستالژی یا حسرت نسبت به گذشته همراه نیست. عزیمت به هر زمان دیگری جز گذشته حسرت‌آفرین، حتی به آینده در همه فضاهای شهری از جمله میدان و بازار محقق می‌شود و خیابان می‌تواند بهترین مکان برای عزیمت باشد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۷۶ تا ۸۱

. خانه شماره یک .

طراحی خانه شماره یک در شهر محلات به عهده معمار اهل این شهر با تحصیلات معماری در خارج از کشور بوده است. ویژگی اصلی این طراحی استفاده از پس‌مانده‌های سنگی بازمانده از فرایند برش سنگ‌ها در معادن و کارخانه‌های این شهر برای اولین بار در نمای ساختمان است. ایده‌ای که نه‌تنها از لحاظ اقتصادی به صرفه بود بلکه تبعات زیست‌محیطی مطلوبی نیز به همراه داشت و به همین دلیل به شیوه رایج در بین سازندگان محلی بدل شد. استفاده از این سنگ‌ها در فضای داخلی، هندسه پیچیده، ماهرانه و آشنای بنا و قرارگیری پنجره‌ها پشت حائل‌های چوبی از دیگر ویژگی‌های این بنا است. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۶۶ و ۶۷

. مرکز گردهمایی پارک ملی فوگو . او تی او .

در جزیرۀ فوگو، در ارتفاع ۱۸۰۰ متری و در مجاورت یک آتشفشان، روستایی با جمعیتی حدود ۱۲۰۰ نفر وجود دارد که اهالی آن در مرز بین قانون و بی‌قانونی زندگی می‌کنند؛ ساکنان روستا، زمین‌های دولتی را، که به طور عمده منابع طبیعی سرزمین است تصرف می‌کنند و برای امرار معاش خود در یکی از فقیرترین نقاط کشور، کِیپ وردِه، در آنها به فعالیت‌های کشاورزی می‏پردازند. شرایط مناطق حفاظت‌شدۀ ملی حکم می‌کند کشاورزی در مناطق خاصی انجام و ساخت‌وساز به‌طورکلی محدود شود، به همین دلیل قوانینی برای مقابله با اِشغال آزادانه و بی‌برنامۀ شهر تدوین شده است. اِعمال همین قوانین است که باعث تعارض منافع در منطقه و در پی آن، درگیری‌های مکرر می‌شود. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ ، صفحات ۸۶ و ۸۷

. مجتمع تجاری شهر رؤیاها . فرشاد مهدی‌زاده و رها اشرفی .

پروژۀ پیش رو مسابقۀ طراحی نمای ساختمان مركز تجاری در مجموعۀ تفریحی شهر رؤیاها در اصفهان است. این اسکلت بتنی در بستر خود در مجاورت سه کاربری مهم است که شخصیت‌های متفاوتی به این سه جبهۀ مجموعه خواهند ‌داد. شخصیت بازی و سرگرمی در مجاورت شهربازی، شخصیت تبلیغاتی در مجاورت ورودی و بزرگراه، شخصیت تشریفاتی در مجاورت هتل‌ها. طراحی نما در وهله اول، از نظر طراحان راهبردی غلط تلقی می‌شود؛ چراكه شروع پروژه با پیشفرض طراحی نما برای مجموعه‌ای تجاری، كه اصولاً پروژه‌ای درونگراست، باعث ایجاد مرز و قطع‌شدن ارتباط درون و بیرون پروژه می‌شود و كلاً راهبرد مناسبی برای پاسخ به مسائل درون پروژه نیست. ... ادامه
سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسه . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۴۶ و ۴۷

. مسجد چاندگائون . کاشف محبوب .

ساختمان این مسجد، در حاشیۀ بندر چیتاگونگ در بنگلادش، به دنبال احیای نقش سنتی مسجد است؛ فضایی که هم روحانی است و هم برای گردهمایی‏های اجتماعی مناسب است. معمار بنگلادشی، کاشف محبوب، سعی کرده است با تشخیص عناصر حیاتی مسجد، و پاک‌کردن آن از اضافات غیرضروری، به جوهره‌ای از مسجد برسد که گذشت هزاره‌ها بر آن گردی سنگین نشانده. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۷۴ و ۷۵

. خانه زمین . بیانگ سو چو .

«خانۀ زمین» در ‌واقع خانه‌ای متعلق به آسمان است. خانه‌ای در گرامی‌داشت یون دونگ جو، شاعر کره‌ای که شعرهای زیبایی دربارۀ آسمان و زمین و ستاره‌ها سروده است. این خانه بر رابطۀ کهن و بدوی طبیعت و انسان متمرکز شده و در پروسۀ طراحی و ساخت توجه بسیار دقیقی به بازده ساختمانی و حواس جسمانی ما در‌نظر داشته است... ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ ، صفحات ۷۲ و ۷۳

. خانه‌ای در یاماساکی . گروه معماری تاتو .

خانه‌ای واقع در قسمت شمالی منطقۀ هیوگو، برای یک زوج و دو فرزندشان. سایت، در منطقه‌ای واقع است که با کوه‌ها احاطه شده و بیش‌تر اوقات آسمانی ابری دارد. از آن‌جا که بنا بود در خانه حس و هوایی سبک اما پایدار ایجاد شود، طراح به پلانی با سه طرح کلبه‌مانند رسید که در ارتفاع ۱/۸ متری سطح زمین و بر روی یک صفحۀ بتنی خاکستری چیده شده‌اند... ... ادامه