احیای بافت شهری

فصلنامه معماری و فرهنگ . سال شانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وپنجم . بهار ۱۳۹۷ . صفحات ۸۷ تا ۹۱

. شهر قدیم فرانکفورت؛‌‌ تکه‌ا‌ی‌کوچک از تاریخ .

مقاله «شهر قدیم فرانکفورت؛ تکه‌ای کوچک از تاریخ» روایت اجمالی از تاریخ بازسازی فرانکفورت است و از این رو اهمیت دارد که نشان میدهد چرا بازسازی در چنین شهری، نهتنها نمیتواند تصمیمی وابسته به یک نهاد دولتی باشد که با بخشنامه ابلاغ شود، بلکه بهواسطه درگیری تمامعیارش در همه جنبههای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خواهناخواه به بحثی عمومی در شهر تبدیل میشود. روایتی از جستوجوی هویت میان بناهای ویرانه و فضاهای از دسترفته در شهری که بیش از نیمی از خانه‌ها و تقریباً تمامی ساختمان‌های عمومی آن ویران شدند. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال شانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وپنجم . بهار ۱۳۹۷ . صفحات ۱۰۶ و ۱۰۷

. راهنمایی برای خرابه‌های جدید بریتانیای کبیر .

موضوع این مقاله معرفیِ کتابِ «راهنمایی برای خرابه‌های جدید بریتانیای کبیر» نوشتۀ اون هترلی است. در این کتاب نویسنده، با سفر به شهرهای مخلتفِ انگلستان و عکس‌برداری از بناها و فضاهای شهریِ آنها، طرحِ «نوزاییِ شهری» را مورد مطالعه قرار داده است. برنامۀ نوزایی شهری از اواسطِ قرن بیستم با هدفِ بازگرداندنِ مردم به مراکزِ شهری و توسطِ حزبِ کارگر طرح‌ریزی شد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه و سوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحه ۱۰۶

. اعیانی‌سازی: روند مرمت و نوسازی در بافت‌های ارزشمند مراکز شهری برای طبقات مرفه‌تر در اروپا .

اگر در کنار مرمت و بازسازی محله‌های تاریخی به جریان یافتن زندگی در این بافت‌ها توجه نشود، عملکرد آنها ضعیف باقی خواهد ماند. یکی از مهم‌ترین اتفاق‌های شهرسازی در شهرهای اروپایی از نیمه‌ی دوم قرن بیستم، باززنده‌سازی محله‌های قدیمی شهر به شیوه اعیانی‌سازی بوده است. اعیانی‌سازی بر پایه جذب طبقه اعیان جامعه از ویلاهایشان در حومه شهر به سمت خانه‌های اشرافی و قدیمی مرکز شهر شکل می‌گیرد. در نتیجه برخلاف پروژه‌های بهسازی، در اعیانی‌سازی کمتر به تقویت احساس تعلق و مشارکت ساکنین فعلی آن محله‌ها توجه می‌شود؛ اما کیفیت محیطی و حفاظت کالبدی در آن بیشتر است. در یک پروژه اعیانی‌سازی تردد سواره محدود می‌شود و امکانات رفاهی آن افزایش می‌یابد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحه ۱۰۶

. شهر خلاق .

امروز می‌توانیم از جنبش شهر خلاق صحبت کنیم؛ موازنه‌ای پویا و گه‌گاه پرتنش که در اجماع کهنه و نو بر آن است تا با حرکت از «مهندسی شهری» به «سوی شهرسازی خلاق»، شرایطی را مهیا سازد که در آن مردم به جای آنکه دریافت‌کنندگان منفعل، و یا قربانیان تغییر باشند، به عاملان تغییر تبدیل شوند. ... ادامه
بافت تاریخی اردكان
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۹۶ تا ۱۰۰

. یک طرح، یک تجربه: گزارشی از روند اجرای طرح بازآفرینی بافت تاریخی اردکان (۱۳۷۹-۱۳۹۳) .

شهر اردکان از جمله شهرهایی است که بخش زیادی از بافت قدیمی آن سالم مانده است. هرچند این بافت نیز طی خیابان‌کشی‌های دوره پهلوی آسیب‌های فراوانی دیده است. در دوران اخیر، سرمایه‌گذاری صنعتی در اردکان بار دیگر این شهر را در معرض آسیب‌های کالبدی و فرهنگی قرار داد. در نتیجه برای جلوگیری از این روند تخریب، در سال ۱۳۷۹، پروژهایی با عنوان «توسعۀ پایدار از طریق توانمندسازی جوامع محلی» در بافت تاریخی آغاز شد. در این پروژه چند موسسه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با مشارکت نیروهای بومی اردکان فعالیت‌های حفاظتی شهر اردکان را آغاز کردند. به این ترتیب تا سال ۹۳ اقدامات فراوانی در جهت مرمت بافت، رونق بازار صنایع بومی اردکان، برگزاری کارگاه‌های فرهنگی، آزمایش‌هایی بر روی مصالح بومی منطقه، پژوهش‌های تاریخی و معماری اردکان و ... صورت گرفت. ... ادامه
شهر فاس
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۸۲ تا ۸۵

. احیای رودخانه در شهر فاس؛ احیای ساختار شهر . عزیزه چائونی .

شهرهای کهن در مواجهه با تمدن صنعتی با مسائل مشترکی روبه‌رو بودند. بسیاری از این شهرها استقلال خود را با از سر گذراندن دوران استعمار به دست آورده‌اند، گروهی از ساکنان اصیل خود را از دست داده و میزبان مهاجران شده‌اند و میراث معماریشان رو به زوال نهاده است. فاس پایتخت قدرتمند تاریخی مراکش بر منابع آبی خود مستقر است. زندگی مدرن، این شهر پویا در جوار رودخانه آن را به شهری آلوده بدل کرد. راه‌حل‌های مقطعی برای خروج از این وضعیت نابسامان ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد شهری آن را بیش از پیش نادیده می‌گرفت. عزیزه چائونی از فرصت وام تعلق گرفته به شهر برای ساماندهی یکی از معضلات شهر یعنی فاضلاب استفاده کرد،‌ بر نگاه کوتاه‌مدت و مقطعی در حل مسئله غلبه کرد و به نتایج قابل‌قبولی دست یافت. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۱۰۸ تا ۱۱۱

. پورتا پالاتزو؛ تورین، ایتالیا .

اعیانی‌سازی یکی از روش‌های باززنده‌سازی بافت‌های تاریخی است. این مقاله یکی از نمونه‌های موفق اعیانی‌سازی در شهر تورین ایتالیا را شرح می‌دهد. پورتا پالاتزو نام محله قدیمی تورین ایتالیا است که در ابتدا به عنوان محله‌ای نا امن شناخته می‌شد؛ اما پس از طی فرایند اعیانی‌سازی، کیفیت آن دو چندان شد. اهداف آنها این بود که با وجود صرفه‌جویی در هزینه‌ها، امکانات و زیبایی را به محله بازگردانند، ناامنی کاهش پیدا کند، اقشار مختلف محله با هم تعامل کنند، احساس تعلق و مسئولیت‌پذیریشان بیشتر شود و درعین‌حال اقشار ضعیف آنجا را ترک نکنند. ... ادامه
چونگ‌گی‌چیاند
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌و‌چهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۸۹ تا ۹۱

. احیای رودخانه چونگ‌گی‌چیاند .

رودخانه چونگ‌گی‌چیاند یکی از رودخانه‌های فصلی سئول است که در جریان صنعتی‌شدن این شهر، آلوده شد و سپس بزرگراهی بر روی آن کشیده شد. بعدها، خسارت‌های زیست‌محیطی ناشی از این کار آشکار شدند و تصمیم بر آن شد که بار دیگر این رودخانه احیا شود. به این ترتیب که با صرف زمان و هزینه‌ای دوباره بزرگراه برداشته و مسیر رودخانه تشکیل و آب آن تأمین شود، پل‌هایی بر روی آن احداث و اطراف رودخانه محوطه‌سازی شود. از جمله نکات مهمی که در این پروژه به آنها توجه شد این بوده است که جریان آب‌های سطحی آلوده اطراف رودخانه پیش از وارد شدن به آن تصفیه شوند؛ مشاغل آن منطقه تا حد امکان آنجا را ترک نکنند و پل تاریخی‌ای که در زیر بزرگراه دفن شده بود احیا شود. ... ادامه
خانه‌های کاشان
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۷۰ تا ۷۳

. نهضت احیای خانه‌های تاریخی کاشان؛ گامی در راستای توسعه پایدار .

هدفِ این مقاله ارائۀ تاریخچه‌ای اجمالی در بابِ احیا و مرمتِ بافتِ تاریخی کاشان است. در واقعِ تاریخچۀ مرمتِ بافت کاشان توأمان با شکل‌گیری و توسعۀ دانش مرمتِ آثارِ تاریخی در ایران و همچنین وابسته به عواملِ اقتصادی و سیاسی کشور بوده است. بنابراین این مقاله به چگونگیِ شکل‌گیری نهضت مرمت و احیا در ایران و تأثیر انقلاب سال ۵۷ و پس از آن جنگِ تحمیلی و همچنین تأثیرِ شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه بر این نهضت می‌پردازد و در این حین با بررسیِ این عوامل و همچنین عواملِ تأثیرگذارِ درونی شهر کاشانْ چگونگیِ مرمت و احیای بافت تاریخیِ این شهر را توصیف و تشریح می‌کند. ... ادامه
چاپولتپک
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۹۲ تا ۹۵

. مسیر فرهنگی چاپولتپک . تفرجگاهی که حامی تاریخ است .

گسترش استفاده از خودروهای شخصی در دوران معاصر سبب معضلات فراوانی برای شهرها شد. به همین علت در برخی از کشورها برای حل این معضل، به خصوص در هسته‌های مرکزی و تاریخی شهر که نقاط پر رفت‌وآمدی نیز محسوب می‌شوند، راهکارهای مختلفی اندیشیده شد. یکی از این نمونه‌های موفق خیابان آونیدا چاپلتپک، یکی از خیابان‌های تاریخی مکزیک، است. در این خیابان رفت‌وآمد وسایل نقلیه به وسایل نقلیه عمومی تقلیل یافته است و بخش‌های دیگر آن به عابرین پیاده اختصاص یافته است. برای دلپذیرتر کردن این خیابان، در چند لایه ارتفاعی، آن را به تفرجگاهی پر سایه و زیبا تبدیل کرده‌اند. همچنین منابع انرژی این خیابان همگی از منابع انرژی تجدیدپذیر همچون انرژی خورشیدی و آب باران تأمین می‌شوند. ... ادامه