جهانی شدن

فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفخات ۲ تا ۵

. سخن سردبیر . هویت و توسعه .

هر جزء برای کسب هویت بایستی با جزء مقابل سنجیده شود. این وضعیت از لحظه پس از آفرینش و گذر از وحدت ازلی آغاز شده است و با گسترش کثرت جهان گسترش یافته است؛ از این رو، ناگزیریم برای شناخت هر یک از پدیده‌های این‌جهانی به شناخت این رابطه دیالکتیکی با اجزای دیگر و پدیده‌های دیگر روی ‌آوریم. ماهیت یک پدیده در تقابل با مفهوم حرکت در زمان، سنتزی را به‌وجود می‌آورد که به‌رغم چیزِ دیگری بودن، ریشه در هر دو خالق اولیه دارد. رودخانه اگرچه همان رودخانه است، اما چون زمان از آن گذر کرده تغییر شکل داده است. چیستی رودخانه همان است گرچه چگونگی‌اش تغییر کرده باشد؛ و این همان رابطه دیالکتیکی «هویت» با حرکت در زمان است. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال هفدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۷ تا ۱۰

. هویت، شهر و فرهنگ .

در این مقاله مهدی حجت برای فهم موضوع «هویت در توسعه شهری» دو مفهوم «توسعه» و «هویت» را با مفاهیم معادلشان یعنی «شخصیت» و «رشد» مقایسه می‌کند. او «شخصیت» را شاخصه‌های نسبتاً ثابت یک پدیده می‌داند؛ درحالی‌که هویت وابسته به تعاریف ذهنی است. تا وقتی بین شاخصه‌های پدیده و تعاریف ذهنی پیوندی وجود نداشته باشد شناخت هویت آن مشکل می‌شود. همچنین توسعه از ریشه وَسَعَ به معنای گسترش هرچیز بدون نیاز به قاعده‌ای مشخص است؛ درحالی‌که با توجه به مشتقات «رشد» مثل مرشد، رشید و ارشاد، در این کلمه هدفمندبودن و هدایت‌ اهمیت دارد. بنابراین با توجه به هدف‌مند بودنِ گسترش شهر استفاده از کلمه رشد مناسب‌تر است. رشد شهر متوجه داشته‌های ذاتی، سابقه‌دار و قاعده‌مندتر شهر است. بنابراین برای هویت‌مند بودن شهر لازم است که رشد آن مبتنی بر فرهنگِ و تجربیات طولانی تاریخی در یک سرزمین باشد. حال در عصر حاضر، که جهانی‌شدن واقعیت گریزناپذیر آن است، چگونه می‌توان از بقای فرهنگ یک سرزمین و قاعده‌های پیشینی و هویت‌ساز آن دفاع کرد؟ این پرسش در بخش پایانی مقاله حاضر پاسخ داده می‌شود. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال شانزدهم . شماره پنجاه‌وپنجم . بهار ۱۳۹۷ . صفحات ۳۰ تا ۴۱

. هویت و مدرنیته: گفت‌وگوی سوسن شریعتی و محمدرضا اصلانی .

مسئله هويت امری پیچیده است که به‌رغم گفت‌وگوها و نوشتارهای بسیار، هیچ‏‌گاه به پاسخ نهایی خود نزدیک نشده است. به‌نظر می‏‌رسد که این مسئله نزد کشورهای در حال توسعه بیش از پیش مطرح است. از دیگر سو، گویا این پرسش در میان جوامع توسعه‌‏یافته نیز به قدرت جریان دارد. هم‌چنان که شاهد گردشی ازسوی هم‌شکلی به سوی تکثر هستیم، مقوله‌ به اصطلاح خرده‌فرهنگ‏‌ها یا فرهنگ‏‌های محلی و بومی، از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته می‌‏شود. تحریریه م‌ف با طرح چند سؤال با محوریت چالش میان «هویت و مدرنیته» در بهمن‌ماه ۹۶ میزبان دو اندیشمند گرامی، جناب آقای محمدرضا اصلانی نویسنده، شاعر، کارگردان و مستندساز و سرکار خانم سوسن شریعتی نویسنده، روزنامه‌نگار و پژوهشگر تاریخ بود. ... ادامه