هویت شهر

معماری و فرهنگ . سال هجدهم . پرونده مهاجرت . تابستان ۱۴۰۰

. باران‌های نیویورک .

باران‌های نیویورک، جستاری کوتاه، حاصل اولین و تنها دیدار آلبر کامو با ایالات متحده و شهر نیویورک در سال ۱۹۴۶ است. در این جستار، کاموی سی‌ودوساله در موقعیتی یادآور مورسو، راوی رمان بیگانه (که چهار سال پیش‌ترش منتشر شده بود)، حال‌وهوای شهر و مناظر آن را با توصیفاتی مثال‌زدنی از مردمان و معماری این متروپولیس درآمیخته تا خواننده را درگیر دوگانه‌ای از غرابت و شیفتگی سازد – نمونه‌ای درخشان از تلفیق هنر جستارنویسی با تیزبینی نویسنده‌ای ادبی که به پاس «ترسیم مسائل وجدان آدمی در عصر ما با صمیمیتی مبَصّرانه» یازده سال بعد، جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۱۰۴ تا ۱۰۵

. عزیمت در فضای شهری .

اگر نگاه خطی و مکانیکی به زمان کنار گذاشته شود، آن‌گاه فضاهای شهری به مکان‌هایی برای عزیمت تبدیل می‌شوند. مکان‌هایی که شما را به زمان دیگری پرتاب می‌کنند. تجربه‌ای از فضا که لزوماً با نوستالژی یا حسرت نسبت به گذشته همراه نیست. عزیمت به هر زمان دیگری جز گذشته حسرت‌آفرین، حتی به آینده در همه فضاهای شهری از جمله میدان و بازار محقق می‌شود و خیابان می‌تواند بهترین مکان برای عزیمت باشد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال شانزدهم . شماره پنجاه‌وپنجم . بهار ۱۳۹۷ . صفحات ۱۹ تا ۲۵

. هویت [ بدون ] شهر .

پذیرش این واقعیت ضروری است که با ضرباهنگ توسعه امروز، بازگشت به مؤلفه‌های هویت‌ساز پیشین چه در معنا و چه در کالبد، در تبلور صرفاً شکلی و فرمال ــ حتی با فرض وجود اسناد تبارشناختی قابل‌استناد ــ غیرممکن است؛ نه امروز، که بازگشت صوری برای بازتولید معنوی، ذاتاً فرایندی نابارور یا ناقص‌زا است. چراکه چالش بیش از آن‌که در فرم باشد، در مکانیزم ارتباط مابین شهروند و لایه‌های شهر است که در برش‌های زمانی و در بسترهای تاریخی، هویت‌ساز بوده است. صیانت از هویت، بازگشتی پیش‌نگرانه است برای ترسیم خویشاوندی‌های تاریخی در کروموزوم‌های هم‌چنان فعال شهر در هر برشی از زمان؛ نه در شباهت‌های خشتی و گلی و کارکردهای اندرونی و بیرونی. هویت شهر شاید بیش از اینها، مبتنی بر خاصیت «درست در زمانی» شهر باشد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال هفدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۷ تا ۱۰

. هویت، شهر و فرهنگ .

در این مقاله مهدی حجت برای فهم موضوع «هویت در توسعه شهری» دو مفهوم «توسعه» و «هویت» را با مفاهیم معادلشان یعنی «شخصیت» و «رشد» مقایسه می‌کند. او «شخصیت» را شاخصه‌های نسبتاً ثابت یک پدیده می‌داند؛ درحالی‌که هویت وابسته به تعاریف ذهنی است. تا وقتی بین شاخصه‌های پدیده و تعاریف ذهنی پیوندی وجود نداشته باشد شناخت هویت آن مشکل می‌شود. همچنین توسعه از ریشه وَسَعَ به معنای گسترش هرچیز بدون نیاز به قاعده‌ای مشخص است؛ درحالی‌که با توجه به مشتقات «رشد» مثل مرشد، رشید و ارشاد، در این کلمه هدفمندبودن و هدایت‌ اهمیت دارد. بنابراین با توجه به هدف‌مند بودنِ گسترش شهر استفاده از کلمه رشد مناسب‌تر است. رشد شهر متوجه داشته‌های ذاتی، سابقه‌دار و قاعده‌مندتر شهر است. بنابراین برای هویت‌مند بودن شهر لازم است که رشد آن مبتنی بر فرهنگِ و تجربیات طولانی تاریخی در یک سرزمین باشد. حال در عصر حاضر، که جهانی‌شدن واقعیت گریزناپذیر آن است، چگونه می‌توان از بقای فرهنگ یک سرزمین و قاعده‌های پیشینی و هویت‌ساز آن دفاع کرد؟ این پرسش در بخش پایانی مقاله حاضر پاسخ داده می‌شود. ... ادامه