توسعه پایدار

فصلنامه معماری و فرهنگ . سال شانزدهم . شماره ۵۵ . بهار۱۳۹۷ . صفحات ۴۳ تا ۴۹

. گریز به مرکز .

این یادداشت مقدمه‌ای است بر پروژه‌ها و نمونه‌های معرفی شده در شماره ۵۵ مجله معماری و فرهنگ. موضوع اصلی در انتخاب پروژه‌های این شماره مفهوم «بازگشت» بود. «بازگشت» در بستر شهرهای امروز، می‌تواند ارجاعات متفاوتی داشته باشد؛ برای روشن شدن منظور نظر این یادداشت به مرور کوتاهی بر ریشه‌های تاریخی شکل‌گیری شهرهای متراکم مدرن، تبعات تبدیل شدن شهرهای بزرگ و پایتخت‌ها به «قطب رشد»، هم‌چنین جایگزینی مفاهیم جدید رشد و توسعه با رویکرد پایداری در بستر این شهرها، مفهوم بازگشت و ذکر نمونه‌هایی از آن و در نهایت اعیانی‌سازی به عنوان یکی از تبعات «بازگشت» پرداخته شد. ... ادامه
بافت تاریخی اردكان
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۹۶ تا ۱۰۰

. یک طرح، یک تجربه: گزارشی از روند اجرای طرح بازآفرینی بافت تاریخی اردکان (۱۳۷۹-۱۳۹۳) .

شهر اردکان از جمله شهرهایی است که بخش زیادی از بافت قدیمی آن سالم مانده است. هرچند این بافت نیز طی خیابان‌کشی‌های دوره پهلوی آسیب‌های فراوانی دیده است. در دوران اخیر، سرمایه‌گذاری صنعتی در اردکان بار دیگر این شهر را در معرض آسیب‌های کالبدی و فرهنگی قرار داد. در نتیجه برای جلوگیری از این روند تخریب، در سال ۱۳۷۹، پروژهایی با عنوان «توسعۀ پایدار از طریق توانمندسازی جوامع محلی» در بافت تاریخی آغاز شد. در این پروژه چند موسسه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با مشارکت نیروهای بومی اردکان فعالیت‌های حفاظتی شهر اردکان را آغاز کردند. به این ترتیب تا سال ۹۳ اقدامات فراوانی در جهت مرمت بافت، رونق بازار صنایع بومی اردکان، برگزاری کارگاه‌های فرهنگی، آزمایش‌هایی بر روی مصالح بومی منطقه، پژوهش‌های تاریخی و معماری اردکان و ... صورت گرفت. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفخات ۲ تا ۵

. سخن سردبیر . هویت و توسعه .

هر جزء برای کسب هویت بایستی با جزء مقابل سنجیده شود. این وضعیت از لحظه پس از آفرینش و گذر از وحدت ازلی آغاز شده است و با گسترش کثرت جهان گسترش یافته است؛ از این رو، ناگزیریم برای شناخت هر یک از پدیده‌های این‌جهانی به شناخت این رابطه دیالکتیکی با اجزای دیگر و پدیده‌های دیگر روی ‌آوریم. ماهیت یک پدیده در تقابل با مفهوم حرکت در زمان، سنتزی را به‌وجود می‌آورد که به‌رغم چیزِ دیگری بودن، ریشه در هر دو خالق اولیه دارد. رودخانه اگرچه همان رودخانه است، اما چون زمان از آن گذر کرده تغییر شکل داده است. چیستی رودخانه همان است گرچه چگونگی‌اش تغییر کرده باشد؛ و این همان رابطه دیالکتیکی «هویت» با حرکت در زمان است. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۱۱۲ تا ۱۱۵

. سانتو دومینگو؛ مِدِلین، کلمبیا .

برای سال‌ها مدلین به عنوان یکی از ناامن‌ترین شهرهای دنیا شناخته می‌شد. مسئولان، برای تغییر دادن این چهره از شهرشان، تصمیم گرفتند به مناطق زاغه‌نشین حاشیه شرقی شهر توجه بیشتری کنند. در چنین تصمیماتی، یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند فرهنگ یک منطقه را تغییر دهد، تغییرات محیطی آن منطقه است. بنابراین طرحی برای باززنده‌سازی این منطقه اجرا شد که در آن برای بالا بردن ارزش اجتماعی منطقه، امکانات و زیبایی این منطقه ارتقا داده شد. کارشناسان همچنین به این موضوع توجه داشتند که زاغه‌نشینی بخش جدایی‌ناپذیری از شهر است و سعی کردند زاغه‌ها کمترین میزان جابه‌جایی یا تخریب را داشته باشند و درعین‌حال با مشارکت دادن ساکنین آنها در این تصمیمات احساس تعلق آنها به محل زندگی‌شان را افزایش دهند. ... ادامه
خانه‌های کاشان
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۷۰ تا ۷۳

. نهضت احیای خانه‌های تاریخی کاشان؛ گامی در راستای توسعه پایدار .

هدفِ این مقاله ارائۀ تاریخچه‌ای اجمالی در بابِ احیا و مرمتِ بافتِ تاریخی کاشان است. در واقعِ تاریخچۀ مرمتِ بافت کاشان توأمان با شکل‌گیری و توسعۀ دانش مرمتِ آثارِ تاریخی در ایران و همچنین وابسته به عواملِ اقتصادی و سیاسی کشور بوده است. بنابراین این مقاله به چگونگیِ شکل‌گیری نهضت مرمت و احیا در ایران و تأثیر انقلاب سال ۵۷ و پس از آن جنگِ تحمیلی و همچنین تأثیرِ شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه بر این نهضت می‌پردازد و در این حین با بررسیِ این عوامل و همچنین عواملِ تأثیرگذارِ درونی شهر کاشانْ چگونگیِ مرمت و احیای بافت تاریخیِ این شهر را توصیف و تشریح می‌کند. ... ادامه