هویت

فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۱۲ و ۱۳

. معماری چون مظهر فرهنگ .

فرهنگ فصل تمایز انسان و سایر موجودات زنده است. به تعبیر انسان شناسان فرهنگ آن چیزی است که انسان به طبیعت می‌افزاید. این افزودنی‌ها می‌توانند واکنشی به عوامل طبیعی باشند ولی همچنین می توانند به واسطه عوامل فوق طبیعی تحریک شده باشند. بنابراین زمانی که می‌خواهیم با نگاهی زیست‌شناسانه به انسان‌شناسی بنگریم و به این پرسش پاسخ دهیم که کدام متغیرها موجب می‌شود فرهنگ یک قوم با قوم دیگر، فرهنگ انسان‌های ساکن یک سرزمین با سرزمین دیگر، فرهنگ انسان‌های یک برهه زمانی با برهه‌ای دیگر تفاوت داشته باشد؟ باید درک درستی از نسبت میان طبیعت، انسان و فرهنگ داشته باشیم. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگی . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۸ تا ۱۱

. مسجد جامع عتیق اصفهان .

این مقاله بازنشرِ مقاله‌ای است که در سال ۱۳۴۶ در مجله چاپ شده بود. در این مقاله آندره گدار روند تکامل مسجد عتیق اصفهان را پی می‌گیرد و می‌کوشد از خلال آن شرح دهد که چگونه الگوی عربی مسجد در ایران به مرور با الگوی چهارصفه ایرانی جایگزین و خیلی زود همه‌گیر شد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۶۰ و ۶۱

. موزۀ کیم چانگ یول . آرکی‏پلان .

سیاست‌گذاران فرهنگی استان خودمختار چِجو در کرۀ جنوبی بنا دارند تا سال ۲۰۱۵ در جزیرۀ آتشفشانی چِجو موزه‌ای مخصوص برای نمایش آثار هنری نقاش برجستۀ کره‌ای کیم چانگ یول بسازند. گروه آرکی‏پلان رتبۀ اول مسابقۀ بین‌المللی طراحی این موزه را از آن خود کرد. ساختمان یک طبقۀ این موزه با این ایده طراحی شد تا بروزی فیزیکی از فلسفۀ کیم چانگ یول و دنیای شگفت‌آور قطره‌های آب او باشد. طراحان نوشته‌اند: «ما زمان زیادی را صرف فهمِ کیم کردیم؛ فهم زندگی، نیات و نحوۀ نگرش او. مهم‌ترین انگیزۀ ما در طراحی این موزه این بود که بتوانیم نگاهی که او به دنیا داشت در قالب یک فضای معمارانۀ ساخته‌شده دوباره خلق کنیم». ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۵۴ و ۵۵

. خانۀ سی . هیروشی ناکامورا .

توجه اصلی در طراحی این خانه تبدیل‌کردن آن به دنباله و امتدادی از باغ و محوطۀ بیرونی آن بود. خاک این ناحیه به‌صورت یک‌دست از موادی نرم ساخته شده و تمامی محدودۀ پیرامون را دربر گرفته است. مردم این ناحیه از دیرباز این خاک نرم را برای سفال‌سازی به‌کار می‏‌بردند. نگاه به این خاک و لمس آن با دست بی‌تردید احساسی به بار می‏‌آورد. میدان‌دادن به این احساس است که معمار را واداشته تا به‌واسطۀ طراحی فرصتی برای این تجربۀ بی‌نظیر فراهم کند. خانه بین کوه و اقیانوس واقع شده و از آن منظرۀ قایق‌ها و کشتی‌ها روی خط افق، ساحل اقیانوس، صخره‌هایی با لایه‌های زمینی جذاب و دشت‌هایی پر از گل‌های وحشی به‌چشم می‌آید. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۴۸ و ۴۹

. مرکز دوستی . کاشف محبوب .

مرکز دوستی، در نزدیکی شهر ایالتی گایباندای بنگلادش، مرکزی است متعلق به نهادی غیردولتی که با تعدادی از فقیرترین افراد کشور و ساکنان حاشیه‌های رودخانه‌ها (Chars)، با دسترسی و فرصت‌های بسیار محدود و ناچیز، کار می‌کند. این نهاد غیردولتی قرار است از تسهیلات این ساختمان هم برای برنامه‌های آموزشی خود بهره گیرد و هم آنها را به‌منظور ایجاد درآمد، برای نشست‌ها و کلاس‌های آموزشی و کنفرانس‌ها اجاره دهد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وسوم . زمستان۱۳۹۳ . صفحات ۳۷ تا ۴۳

. در نسبت هویت و محیط . گفت‌وگوی حسین شهرابی با فرهاد احمدی .

نسبت میان ساحات مختلف هویتی یک سرزمین و محیط چیست؟ چند و چون این نسبت چگونه مختصات فضاهای شهری و آثار معماری خرد و کلان آن سرزمین را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد؟ دغدغۀ هویت فرهنگی و هویت شهری در میان معماران ایرانی تا چه اندازه جدی است؟ پاسخ به این دغدغه‌ها را در کجا می‌توان جست؟ بازگشت به گذشته، گذشت از آن و یا گزیدن راهی دیگر؟ فرهاد احمدی در طول گفت‌وگوی خود با حسین شهرابی ، دربارۀ نسبت میان هویت و محیط، دغدغه‌های خود نسبت به وضعیت حاکم بر معماری ایران را حول چالش‌های ذکرشده مطرح کرده است. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه و سوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحه ۱۰۶

. اعیانی‌سازی: روند مرمت و نوسازی در بافت‌های ارزشمند مراکز شهری برای طبقات مرفه‌تر در اروپا .

اگر در کنار مرمت و بازسازی محله‌های تاریخی به جریان یافتن زندگی در این بافت‌ها توجه نشود، عملکرد آنها ضعیف باقی خواهد ماند. یکی از مهم‌ترین اتفاق‌های شهرسازی در شهرهای اروپایی از نیمه‌ی دوم قرن بیستم، باززنده‌سازی محله‌های قدیمی شهر به شیوه اعیانی‌سازی بوده است. اعیانی‌سازی بر پایه جذب طبقه اعیان جامعه از ویلاهایشان در حومه شهر به سمت خانه‌های اشرافی و قدیمی مرکز شهر شکل می‌گیرد. در نتیجه برخلاف پروژه‌های بهسازی، در اعیانی‌سازی کمتر به تقویت احساس تعلق و مشارکت ساکنین فعلی آن محله‌ها توجه می‌شود؛ اما کیفیت محیطی و حفاظت کالبدی در آن بیشتر است. در یک پروژه اعیانی‌سازی تردد سواره محدود می‌شود و امکانات رفاهی آن افزایش می‌یابد. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۸۸ تا ۹۱

. طرح منتخب مسابقه مرکز اداری گروه صنعتی انتخاب . فرهاد احمدی .

این طرح در جنوب میدان شیخ بهایی در مساحت حدود ۱۸۰۰ متر مربع و به صورت زمینی دو نبش با دید به محور میدان و کوه البرز قرار گرفته است. ساختمان دارای پنج طبقه پارکینگ زیرزمینی به صورت اسپیرالی، دو طبقه تجاری در همکف و زیر زمین اول، هشت طبقه به صورت چهار دوبلکس برای چهار واحد اداری و یک طبقه مدیریتی است که بر اساس ویژگی‏‌های بستر و نیروهای شهری شکل گرفته است. ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۶ و ۷

. خود ‌ماندن . گفت‌وگو با جلال ستاری .

این یادداشت حاصل گفت‌وگویی دوستانه با استاد جلال ستاری است به بهانه شروع دور جدید انتشار مجله معماری و فرهنگ با محوریت زمینه گرایی و هویت. در خلال این گفت‌وگو ستاری به ویژگی های هویتی جامعه ایران‌، نسبت آن با نیازهای محیطی و مواجهه‌اش با الگوهای وام گرفته شده می‌پردازد. در این مسیر به اهمیت آرکی تایپ ها در ساخت فضا اشاره می کند و نهایتا به این پرسش می پردازد که نسبت خلاقیت و هویت چیست؟ ... ادامه
فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وسوم . زمستان ۱۳۹۳ . صفحات ۴ و ۵

. سخن سردبیر . هویت؛ چرا و چگونه .

آغاز اولین بحث‌ها و جدل‌ها بر سر واژه‌ای به نام «هویت»، البته صحیح‏‌تر بر سر آنچه «بحران هویت» خوانده می‌شد، را باید نسبت داد به نخستین موج‌های نقد شیوه زندگی ایرانی پس از دوران مدرن‌سازی پهلوی. موجی که قبل از انقلاب در آثار و گفتار روشنفکران چپ‌گرا و متفکران اسلامی خود را نمایان ساخته ‌بود و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با مطرح‌شدن مسائلی چون تهاجم فرهنگی، تهاتر فرهنگی، غرب‌زدگی، بحران هویت و ... به اوج خود رسید. هر چند جنس نقد هرکدام از گروه‌ها در هر دوره زمانی متفاوت بود، اما زایش کشمکشی نوین در جامعه ایرانِ دوران معاصر را نشان می‌‌داد. ... ادامه