ابیر سیکالی
جزو لیست نهایی جایزه طراحی لکسوز
مساحت تقریبی: ۲۰ مترمربع
Weaving a Home . Abeer Seikaly
زندگی بشر در طول تاریخ در حد فاصل میان مهاجرت به قلمروهای جدید و سکونت یافتن در آنجا توسعه پیدا کرده است. این جابهجایی بر روی زمین به کشف قلمروها و جوامع مختلف انجامید. چنین دوگانگیای بین سکونت و جابهجایی، کشف و آرامش، ذات و جوهره اصلی انسان است. جهان سالانه شاهد آوارگی میلیونها نفر در قارههای مختلف بر اثر جنگهای جهانی و سوانح طبیعی است.
پناهجویان در جستوجوی مأمن هر آنچه را که میتوانند از خانههایشان برمیدارند ـ که عموماً چیزی بیش از یک چادر بهمنزله خانه نیست ـ و پا به سرزمینهای ناشناخته میگذارند تا سکونتگاههایی جدید بیابند. ابیر سیکالی، معمار و هنرمند اردنی ـ کانادایی، در پی خلق سکونتگاه موقتی بود که فاصله بین نیاز مردم تا خواستههای آنها را با داشتن یک خانه پر کند. ایده سازه چادری سیکالی، با نامِ بافتنِ یک خانه (weaving a home)، سبک و قابل حمل و پاسخگوی نیازهای اهالی خود است. این سازه چادری با هدف اسکان دادن به افرادی که در اثر جنگ و سوانح طبیعی بیخانمان شدهاند، با الهام از عناصر طبیعت، نظیر پوست مار، و بهرهمندی از جنبههای فرهنگی و سنتی، مانند بافندگی و چادرنشینی و صحرانشینی، ساخته شده است. بافتن یک خانه ایده پناهگاهِ چادری برگرفته از معماری سنتی را با استفاده از پارچههای صنعتی و ساختمانی تلفیق کرده و امکان استفاده از آب و انرژی را به اهالی خود هدیه میدهد. این سازه پایدار قابل تا شدن است، آب باران را در خود جمع میکند و انرژی خورشیدی را ذخیره میسازد. ساختار دولایه و در عین حال انعطافپذیر چادر، ساکنان آن را از سرمای زمستان و نفوذ رطوبت به داخل محافظت کرده و ورود هوای مطبوع و خروج هوای گرم را در تابستان ممکن میسازد. آب باران به درون چادر نفوذ نمیکند، بلکه در مخزنِ تعبیهشده در بخش فوقانی چادر جمعآوری شده و امکان استحمام را فراهم میکند. پس از آن تخلیه آبِ استفادهشده از داخل چادر به بیرون از آن، به کمک سیستم ترموسیفون، انجام میپذیرد. انرژی خورشیدی هم، که در طول روز به چادر برخورد میکند، در یک باطری ذخیره شده و جریان برق مورد نیاز برای ایجاد روشنایی در شب را تأمین میکند. سیکالی با خلق این سازه، برنده جایزه طراحی لکسوز ۲۰۱۳ شد. پائولو آنتونی، یکی از داوران مسابقه، این سازه را پناهگاه خوب و کارآمدی برای اسکان موقت پناهجویان و عشایر دانست. اریک چن، داور دیگر، این پناهگاه را سازهای زیبا با کاراییهای بسیار و روایتی دلپذیر دانست، اما اذعان داشت که بر نحوه عملکرد آن بهمنزله خانهای برای عشایر و پناهجویان چندان خوشبین نیست. خلق چنین سازه ساده و کارآمدی زندگی افراد بیخانمان را، با درنظرگرفتن نیاز اولیه و حقوق انسانی برای آنها، بهبود میبخشد و در عین حال میتواند در مقیاسهای مختلف با کاربریهای گوناگون برپا شود.