صفحه اصلی

آیا دگرگونی‌های اجتماعی واجد یک عینیت قابل ارزیابی‌اند تا بتوان بی‌طرفانه به قضاوتشان نشست؛ یا این‌که چنین دگرگونی‌هایی را تنها در سطح مناسبات بینِ فردی و بر مبنای تصویر اتم‌باورانه «جامعه به‌مثابه مجموع افراد تشکیل‌دهنده آن» می‌توان بررسی کرد؟ این پرسشی است که احسان سنایی اردکانی با دو استدلال به آن پاسخ می‌گوید و تحلیل دگرگونی‌های اجتماعی بر مبنای تصویر اتم‌باورانه از نهاد اجتماعی را رهیافتی غیرعلمی و ناسازوار برمی‌شمارد. او در استدلال نخست نشان می‌دهد که اتخاذ یک نظرگاه دکارتی، با هدف ارائه توصیفی واحد از رفتار مجموعه‌ای از متغیرها، هرچند در علوم طبیعی و در فهم واقعیت فیزیکی رهگشا بوده، ولی فاقد صلاحیت متافیزیکی برای تحلیل دگرگونی‌های جامعه خواهد بود. درواقع، وی امکان‌پذیری عرضه یک توصیف واحد مبتنی بر رفتارهای فردی ...ادامه