فصلنامه معماری و فرهنگ . سال شانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وپنجم . بهار ۱۳۹۷ . صفحات ۸۲ و ۸۳

. خانه تاریخی صفوی، خانه اندیشه و آفرینش . مهندسین مشاور پلشیر .

موقعیت: اصفهان، خیابان خاقانی، نبش کوچه ۳۱      
کارفرما: محمدرضا قانعی، وحید صدریه  
کاربری‌ قبلی: مسکونی                                          
کاربری‌ فعلی: مرکز فرهنگی ـ هنری   
مساحت سایت: ۱،۱۰۰ مترمربع                    
مساحت زیربنا: ۱،۷۰۰ مترمربع
شروع بهره‌برداری: بهمن ۱۳۹۵


قدمت «خانه‌ صفوی» به اولین روزهای حکومت صفویان در شهر اصفهان برمی‌گردد و طبق نام‌گذاری‌های قدیمی محلات شهر، در محدوده مارنان قرار گرفته است. یافته‌های جدید کارشناسان تاریخ‌ از این خانه به‌عنوان کاخ ملکه کتایون، زن گرجی شاه‌عباس نام می‌برد که در آن زمان، برای اقامت ملکه ساخته ‌شده بود.

این خانه با زیربنایی در حدود ۱۷۰۰ مترمربع در زمینی به وسعت ۱۱۰۰ مترمربع واقع‌ شده است. خانه صفوی در عصر خرد، در راستای تحقق رویایی دیرپا شکل‌گرفته و محلی را برای اندیشه و آفرینش و محفلی را برای تبادل و مشارکت فکر، هنر و نوآوری هنرمندان و جوانان شهر هنردوست و هنرپرور اصفهان به‌وجود آورده است.



خانه تاریخی صفوی از بهمن‌ماه سال ١٣٩۵ فعالیت خود را شروع کرده و تابه‌حال بستر اتفاقات فرهنگی، رویدادهای هنری متعدد و نمایشگاه‌های تجسمی مختلفی بوده است. تا به امروز بیش از ۱۰۰۰ اثر از ۵۰ هنرمند از اقصی نقاط ایران و کشورهایی نظیر سوئیس، سوئد، فرانسه، مکزیک و…، در این نگارخانه به نمایش گذاشته ‌شده است. این مجموعه شامل بخش‌های مختلف فرهنگی مانند نگارخانه، تماشاخانه، سه‌دری، کتابخانه، پژوهش‌خانه، نوش‌خانه و آشپزخانه، دکان صفوی و یادگارخانه است. در قسمت ورودی خانه صفوی، با عبور از هشتی ورودی، فضایی به نام «نگارخانه صفوی» مقابل دیدگان قرار می‌گیرد. در این فضا، که طولی حدود ۳۰ متر دارد، ۱۸ عدد بوم برای به نمایش درآمدن آثار فاخر هنرمندان پیش‌بینی ‌شده است.



مهم‌ترین فضای عمارت را می‌توان بخش «تماشاخانه» دانست. مکانی سرشار از امنیت خاطر، با گنجایشی در حدود ۷۰ نفر که فضایی دل‌انگیز را برای مهمانان برنامه‌های جمعی و همایش‌های فرهنگی به‌وجود آورده و تاکنون نشست‌های بسیاری در آن برگزار شده است. در ضلع شمالی خانه، دو اتاق «سه‌دری» قرار گرفته است. این فضاها به فراخور مناسبت‌های تاریخی، کاربری‌های متنوعی دارند که از آن جمله می‌توان به محل نمایش آثار هنری، کلکسیون‌های مبلمان، طراحی پارچه، نمایش دست‌سازه‌های هنری و برگزاری کارگاه‌های آموزشی، فرهنگی ـ هنری و … با مدیریت اساتید مجرب اشاره کرد.

کوچک‌ترین بخش خانه‌ صفوی یعنی کتابخانه (چشمه‌نوش) را شاید بتوان پربارترین قسمت آن دانست. اتاقی کوچک در بدنه‌ شرقی بنا که فضایی را برای عرضه کتاب‌های یکی از بهترین ناشران ایران، «نشر چشمه»، فراهم ساخته است. ارائه مجلات تخصصی و برگزاری مراسم رونمایی کتاب و آلبوم موسیقی با حضور نویسندگان برجسته و هنرمندان سرشناس از دیگر فعالیت‌های این بخش است. مطبخِ خانه قدیمی بعد از مرمت تبدیل به فضای پذیرایی مجموعه شده است. قسمتی از این فضا به «نوش‌خانه» و بخشی به «آشپزخانه» اختصاص داده ‌شده است. حیاط (گرم‌خانه) نیز با پوششی رنگارنگ از گل‌های فصلی، به مکانی پرانرژی برای استقبال از مهمانان تبدیل شده است. «دکان صفوی» فضایی در ورودی خانه، برای اطلاع‌رسانی برنامه‌های گذشته و آینده به مخاطبان و هم‌چنین محلی برای ارائه محصولات خلاقانه و تولیدات فرهنگی ـ هنری کارآفرینان هنرمند شهر اصفهان است.



«پژوهش‌خانه» یکی دیگر از قسمت‌های این مجموعه در طبقه فوقانی خانه قرار دارد و در اتاق‌های آن، دو مؤسسه مستقر هستند. فعالیت یکی از آنها حول محور معماری و دیگری مؤسسه‌ای هنری ـ مطالعاتی است که پیرامون مباحث اقتصاد هنر فعالیت می‌کند. این دو مؤسسه در واقع به‌عنوان مغز متفکر این مجموعه، راهبردهای عملکردی این فضا را تنظیم می‌کنند. بام عمارت تاریخی با سرپناهی زیبا محصور شده تا محل نمایش مجسمه‌ها و آثار حجمی معماری ایران باشد. هم‌چنین با توجه به منظر و محیط زیبا، این فضا مکان مناسبی برای تأمل و تفکر و خلوت مخاطبان مجموعه است. بازدید از «خانه صفوی» همواره خاطرات زیبا و ارزشمندی را برای مخاطبان به ارمغان می‌آورد. خاطراتی که در قاب عکس‌ها جای می‌گیرند و جاودانه می‌شوند. میزبانی از هنردوستان والامقام در «خانه هنر و آفرینش» که با هدف ارتقای سطح هنر و فرهنگ کشور در شهر اصفهان فعال است، افتخاری بی‌بدیل برای دست‌اندرکاران این مجموعه تاریخی عصر صفوی به‌شمار می‌آید.

امکان ارسال دیدگاه وجود ندارد!