موقعیت: راناکپور، راجستان، هند
طراح ارشد: آکشات بهات
زیربنا: ۶۰۴۰ مترمربع
سال: ۲۰۱۳
Mana Ranakpur . Architecture Discipline
Location: Ranakpur, Rajasthan, India
Photos: Akshat Bhatt
معماری سنتی هند بهصورت معمول با جزئیات تزیینی درهم تنیده است. استان راجستان بهصورت مشخصتری این گونه است، آن هم بهواسطۀ قلعهها و کاخهای فراوان که قرار بوده آوازهای از ثروت و فرهنگ منطقه را به گوش همگان برساند. به طور معمول، مردم بهصورت بسیار سطحی با سنت درگیرند، به شیوهای که به آنها امر شده و نه به شیوهای فراتر از نگاهی معاصر به معماری گوتیک هندی. تجربۀ معمارانه مخاطرهای است مرتبط با خلق خاطرهها و در این بین غالباً مداخلاتی از جنس رجوع به معماری سنتی برای خلق تصویری ماندگار، ضمن انطباق آن با زیباییشناسی جهانی، تجربههایی بسیار مبتذل و ساختگی از آب درمیآیند.
تکنیکها، تکنولوژیها و شیوههای ساختوساز که ریشه در منطقه دارند و به نوعی «سرزمینی»اند، در میان هیاهوی فرایندهای جریان غالب گم شدهاند. در دل این بستر، استودیوی معماری تلاش کرده است تا در طراحی مانا راناکپور آن برنامهای را پیاده کند که خود را همواره به آن متعهد میدیده است؛ تجلی منطقهای در یک زمینۀ جهانی، آگاهی محیطی و پرهیز از مداخلۀ مبتذل. در این طرح از فرمهای منطقهای و محلی این تجلی که منابعی حیاتی برای خلق گونهای از معماری «درگیر با آینده» هستند پیروی شده است.
این هتل که در درۀ سرزنده و مسحورکنندۀ اودایپور در استان راناکپور مکانیابی شده، فضایی عمومی در نظر گرفته شده است تا نظم، تنوع، پیوستگی، ماندگاری، تجربۀ زمان دیرگذر و همچنین اخلاقیات بومی را تقدیس کند. این ارزشها از طریق یک مداخلۀ معمارانه مورد توجه قرار گرفتهاند. فرم و مصالح در منطقهای با تغییرات منظر و فصلی کامل نقش بازی میکنند، منطقهای که در آن جنگلها از سبزی تابستان تا لختی و خشکی زمستان، در نوساناند و تپهها در طول بهار، زمانی که درختان نیمهاستوایی تسو غرق شکوفهاند، یکدست قرمز میشوند.
در میان تپهها، با رودخانهای پاکیزه و کمعمق در پیشانی، یک کیلومتر دورتر از معبد مشهور جینها و در مجاورت یک هاولی قدیمی بازسازیشده، خلاصۀ درخواست کارفرما یک هتل مجلل بود که تجربهای یگانه و بهیادماندنی برای مسافران در همۀ فصلهای سال فراهم آورد. در میان این خشونت آشکار (اقلیمی سخت و منظری جذاب) اصول و قواعد بومی بهمثابۀ لوحی سفید نقش ایفا کردند و پشتصحنهای برای این تغییرات شدید فصلی شکل دادند.
در میان محیط بومی، سایت، بهمنزله گامی در جهت اصلاح بستر رودخانه با عمق ۶۰ سانتی متر، بسیار چالشبرانگیز بود. در حالی که سایتهای محلی، سنگهایی سخت به شیوهای شدید و پیچیده را به نمایش میگذارند که یادآور یادمانهای عصر پارینهسنگی یا دیوارهای حایلی است که زمینهای کشاورزی را جدا میکند، هتل بهصورت مهیجی با سنگهای ساختمانی باصرفهای ساخته شده که بهصورت محلی در دسترس است و به نوعی بیان بیزمانی، فضا و تضاد است؛ تضاد میان کهنه و نو و البته سنگینی ساختمانی پایدار در برابر سبکی دگرگونی منظر در طول سال.
لایهبندی ساختمان برای بازیابی ادراک خاطرۀ جمعی منطبق شده است و تکرار، مانند تکنیکی برای تثبیت تضاد و تفاوت به کار رفته است. سایت به گونهای طراحی شده که با بازشدن به رودخانه از یک سمت و تثبیت تضاد با هاولی قدیمی و معبد، زمین را در بهترین حالت خود قرار میدهد. پلان ساختمان از دل شبکۀ مقدس ۹ در ۹ بیرون کشیده شد و سایت، با نقاطی که بعدها قرار است در آنها درخت کاشته شود، نشانهگذاری شد. برای القای حالتی طبیعی، انحراف از شبکه برای شکستن نظم نیز در طراحی پلان بهکار رفت.
درخت بودای موجود روی این سایت با ویژگیهای منحصربهفردش، مانند گستردگی در یک شعاع ۲۵ تا ۳۰ متری، نقطهای کانونی برای چیدمان خطی پلان تعریف کرده است. دیدها و حرکتها به سمت این درخت هدایت شدهاند، درختی که باقیماندهای است از سنت مرسوم گردآمدن مردم در چوپال.
مانا راناکپور همچون خانهای شیشهای در جنگل سعی میکند تا سایت را آنگونه که مکشوف است بازتولید کند؛ به شیوۀ خودش و از طریق بیرونکشیدن لایههای متعددی که با گذر زمان در دل خاک فرو رفته بودند. این بنا به واسطۀ معماریاش و با ریشهگیری در منطقهگرایی و خاطرۀ جمعی، خطهای پیوندی را خلق کرده است که تنها بیان دوخت و دوزی صرف یا تزییناتی پـرآبوتـاب نیست بلکه بازتابی از زمان است.