چاپولتپک

فصلنامه معماری و فرهنگ . سال پانزدهم . شماره‏ پنجاه‌وچهارم . تابستان ۱۳۹۵ . صفحات ۹۲ تا ۹۵

. مسیر فرهنگی چاپولتپک . تفرجگاهی که حامی تاریخ است .

با توجه به شواهد تاریخی مربوط به امریکای مرکزی، خیابان آونیدا چاپولتپک (Avenida Chapultepec) واقع در مکزیکو سیتی یکی از مهم‏‌ترین و تاریخی‌‏ترین فضاهای شهری مربوط به آن منطقه است. مسیری آرام و تاریخی که در گذشته کانال‌های آب شهری نیز از آن عبور می‏‌کردند، در حال حاضر تبدیل به یکی از شلوغ‌‏ترین و پرترافیک‌‌‏ترین خیابان‏‌های مکزیک شده که آسیب‌‏های جبران‌ناپذیری را به پیکر بافت تاریخی شهر تحمیل می‏‌کند.


چاپولتپک

بنابراین، با توجه به وضعیت نابه‏‌سامان موجود، مسئولان شهری با تشکیل کارگروه‌‏های معماری و شهرسازی و برگزاری جلسات نقد و بررسی متعدد، مسئولیت بازنگری در طرح و عملکرد این خیابان‏ را به گروه معماری FR-EE / Fernando Romero Enterprise، گروه معماری FRENTE، و گروه معماری و شهرسازی RVDG واگذار کردند. بر اساس طراحی‌‏های صورت‌گرفته، تیم معماری و شهرسازی سعی دارند تا به ایجاد فضای پیاده‏‌رو در مرکز خیابان و هم‏چنین تغییر وضعیت مسیر خودروها از یک خیابان پرترافیکِ تک‌عملکردی به یک مجموعه کارآمد با دسترسی‌‏های چندعملکردی به نتیجه‌ا‏ی مطلوب برسند: ایجاد تفرجگاهی چند طبقه به همراه مراکز خرید همراه با برنامه‏‌های فرهنگی. گفتنی است که طبق محاسبات صورت‌گرفته، تمامی انرژی مورد نیاز مجموعه از طریق منابع تجدیدپذیر تأمین می‌‏شود.



چاپولتپک
چاپولتپک

مسیر فرهنگی چاپولتپک (CCC: Chapultepec Cultural Corridor) عنوان طرحی پیشنهادی است که سعی دارد خیابان آونیدا چاپولتپک را از مسیری صرفاً جهت عبور خودروهای شخصی به مسیری برای عبور عابران پیاده و وسایل حمل‏‌ونقل عمومی تبدیل کند. از نظر موقعیت شهری مسیر عنوان‌شده یکی از مهم‌‏ترین پل‏‌های ارتباطی بین مرکز شهر و پارک چاپولتپک (Chapultepec park) است و همواره این واقعیت را که فضای سبز تا چه اندازه می‌‏تواند در کیفیت زندگی شهری تأثیر مثبت داشته باشد، به شهروندان مکزیکی گوشزد می‏‌کند. مسیر فرهنگی چاپولتپک (CCC)، همان‌طور که عنوان شد، از پارک چاپولتپک آغاز و به منطقه گلوریتا (Glorieta de los Insurgentes) ختم می‌‏شود. در این مسیر ۱/۳ کیلومتری، فضاهای شهری با رویکردی مدرن‏‌تر اما همراه شکوه تاریخی، دوباره ایجاد می‌‏شوند، به گونه‌‏ای که خطوط اتوبوس‏رانی مجدداً فعال شده و به همراه مسیر خودروهای شخصی به کناره‏‌های خیابان انتقال می‌‏یابند تا مسیر پیاده‌رو در مرکز بتواند به عرض حداکثر ۵۷ متری دست پیدا کند. همان‏‌طور که در تصاویر دیده می‌‏شود، این پروژه در اکثر نقاط دارای دو کد ارتفاعی بوده که اصلی‏‌ترین مسیر تفریحی است که پیاده‌‏رو در مرکز آن و هم‌‏سطح با خیابان کنونی است و تمامی خطوط مربوط به اسکیت، دوچرخه، کالسکه کودک و صندلی چرخ‌‏دار به‌همراه سیستم‏‌های خدماتی، هر کدام در طول مسیر در نظر گرفته شده است.


چاپولتپک

از طرفی با برنامه‏‌ریزی‌‏های دقیق شهری، مسیر اصلی پیاده و دسترسی‌‏های پیاده از کناره‌‏ها به مرکز و بالعکس به‌نحوی محاسبه و طراحی شده‌‏اند که از هرگونه تصادف و اخلال در مسیر سواره‏‌رو جلوگیری شود. در سطح بالاتر، که با خیابان همکف اختلاف ارتفاع دارد، محلی صرفاً جهت دسترسی عابران پیاده و خرده‏‌فروشی‌‏ها در نظر گرفته شده که کیفیت فضایی آن نیز با محوطه‌‏سازی سبز به همراه پوشش گیاهی تأمین می‌‏شود که به‌صورت هوشمندانه‌‏ای جهت تأمین درختان و درختچه‌‏های گونه‌‏های بومی متمرکز شده است. تأثیر مثبت این نوع رویکرد طراحی و استفاده از فضای سبز، در دو حوزه چشمگیر است: اولاً ایجاد سایه برای افراد پیاده، ثانیاً کاهش تأثیرات منفی پدیده جزیره گرمایی؛ urban heat island پدیده‏‌ای که برای اولین بار در سال ۱۸۱۰ میلادی توسط لوک هووارد (Luke Howard) عنوان گردید که به میزان حرارت تولیدشده در هسته ابَرشهرها به‏‌دلیل فعالیت شهروندان و تأثیرات منفی آن اشاره می‏‌کند.


چاپولتپک
چاپولتپک
چاپولتپک

در این زون، طراحی آب مصرفی جهت آبیاری فضاهای سبز و مصارف بهداشتی از طریق باران تأمین و کلیه نیازها به الکتریسیته نیز به کمک تکنولوژی صفحات خورشیدی رفع می‏‌شود. پس با توجه به نکات عنوان‌شده می‌‏توان نتیجه گرفت که یکی از اصلی‏‌ترین مسائل مطرح‌شده توسط طراحان توجه به طراحی با ملاحظات زیست‏‌محیطی است. این پروژه آشکارا به دنبال بازیابی ماهیت تاریخی فضاهای شهری و هم‏چنین افزایش کیفیت زندگی شهروندان است، به‌طوری که می‏‌توان از آن به‌عنوان نمونه‏‌ای موفق جهت ایجاد انگیزه‏ای افزون در دیگر کشورها جهت بازبینی در عملکرد فضاهای شهری خود اشاره کرد. با توجه به وضعیت موجود خیابان آونیدا چاپولتپک، طرفین مسیر به‏‌دلیل حجم بالای ترافیکی عملاً ارتباط فیزیکی و بصری خود را از دست داده و مسیر موجود تبدیل به دیواری انتزاعی شده است. اما در طراحی‏‌های صورت‌گرفته این‌گونه مسائل نیز با نگاهی باریک‏‌بینانه بازبینی شده‌اند و عملکردهای چندگانه خیابان را به محلی برای تعامل جویی و ایجاد ارتباطی فعال بین طرفین تبدیل می‏‌کند و قطعاً تعهد زیست‏‌محیطی نیز باعث حفاظت از تمامی گونه‏‌های گیاهی و بازتولید گونه‏‌های جدید در این مسیر فرهنگی شده و جذابیت و بازده آن را افزایش می‏‌دهد. تقسیم‏‌بندی‌های عرضی پروژه به‌گونه‏‌ای است که برای هر منطقه شهری، با توجه به نیازهای خود، مراکز فرهنگی متنوع و متفاوتی تدارک دیده شده و جهت ایجاد این اختلاف موضوعی، از رنگ به صورت هوشمندانه استفاده شده است: استفاده از یک رنگ پرکاربرد در هر منطقه در طول مسیر در مبلمان شهری و تابلوهای راهنما.

بازنگری‌‏های صورت‏‌گرفته ماهیت تاریخی خیابان چاپولتپک را دوباره بازآفرینی کرده است و با ایجاد مسیرهای سواره خلوت‌‏تر، از عمق آسیب به ساختمان‏‌های تاریخی کم خواهد شد. به‏‌گونه‌‏ای که ضمن یادآوری امپراتوری باشکوه آزتک، مسیرهای مناسب و مدرنی را جهت رفت‏‌وآمد با آخرین ابداعات مهندسی در زمینه خودروها و قطارهای برقی در اختیار عموم قرار می‌‏دهد.

امکان ارسال دیدگاه وجود ندارد!