ویراستاران: کلوئه ان. داکورث[۱] و آنه ای. ساسین[۲]
ناشر: روتلج[۳]
تعداد صفحه: ۲۳۸
تاریخ چاپ: ۲۰۱۸
رنگ و نور در هنر باستان و میانه[۴] کتابی میان‌رشته‌ای به قلم ۱۴ پژوهشگر و متخصص تاریخ هنر و معماری است که به‌تازگی انتشارات روتلج آن را در ۲۳۸ صفحه با ۶۰ تصویر رنگی و ۲۸ تصویر سیاه و سفید منتشر کرده است. ویراستاران کتاب، دکتر داکورث و دکتر ساسین، در وصف کتاب آورده‌اند: «ما در دنیای کنونی به احاطه‌شدن میان رنگ‌های تند و مصنوعی و چه‌بسا دیدن رنگ به‌مثابه ویژگی غیرضروری یا ظاهری چیزهای پیرامونمان عادت کرده‌ایم. از سوی دیگر نور مصنوعی نیز توان بی‌نظیری را برای روشنایی و متأثرکردن محیط در اختیار ما گذاشته است. در چنین شرایطی تشخیص این‌که کدامین تجارب به‌کارگیری رنگ و نور جهان‌گیر و کدامین آنها برآمده از بستر فرهنگی ویژه‌ای هستند، دشوار است. حال آن‌که بدون پرداختن به این پرسش‌ها چگونه می‌توان به دستیابی به تجارب پیشینیان در این زمینه امید داشت؟»
روش‌های گوناگونی که از طریق آنها رنگ و نور در هنر، معماری و فرهنگ مادی جوامع گذشته به‌کار گرفته یا اقتباس شده‌اند، مرکز توجه این کتاب است. نویسندگان این کتاب اعم از متخصصان تاریخ هنر و معماری و باستان شناسی با دلالت بر عوامل فرهنگی‌ـ اجتماعی، اقتصادی و هنر نگارگری در پی بررسی تجارب پیشینیان در بهره‌گیری از رنگ و نور در بسترهای تاریخی و جغرافیایی متفاوت هستند. از دیدگاه نمونه‌های موردی یافته‌های پژوهش‌ها طیف گسترده‌ای از موضوعات را از معنای رنگ در هنر دوران پیش از تاریخ اروپا تا هنر و فن کاشیکاری مسجد شاه اصفهان در بر می‌گیرد. هدف همگی آنها بررسی و ارزیابی گستره‌ای چندسویه از شواهد برای روشن کردن موضوعی است که به‌معنای واقعی مقوله‌ای پر رمز و راز در تاریخ هنر و فرهنگ دیداری به‌شمار می‌رود. فصل سیزدهم این کتاب با عنوان «از تک رنگی تا چند رنگی در معماری قدیم ایران» یافته‌های یک پژوهش تطبیقی در باب معماری نیایشگاه‌های سلجوقی و صفوی است که دکتر مریم ماهوش در دانشگاه سایمون فریزر[۵] کانادا به انجام رسانده است. پیش از این نیز دفتر پژوهش‌های فرهنگی در سال ۱۳۹۳ از این مؤلف نور در معماری قدیم ایران: چیستی، چگونگی؛ ویژگی را به چاپ رسانده است.
[1] Chloe N. Duckworth
[2] Anne E. Sassin
[3] Routledge
[4] Colour and Light in Ancient and Medieval Art
[5] Simon Fraser University
