مهندسین مشاور جی اِی
موقعیت: هند، داراوی
سال: ۲۰۱۵
Container Skyscraper for Mumbai Slum . GA Design Consultants
Location: Dharavi
Photos: Courtesy of GA Design
داراوی محله‌ای فقیرنشین با مساحت بیش از ۲۰۰ هکتار در نزدیکی بندرگاهی واقع در شهر بمبئی است؛ محله‌ای مملو از بی‌خانمان‌هایی که شغل اغلب آنها جمع‌آوری مواد بازیافتی است و حلبی‌آباد داراوی هم محل زندگی آنهاست و هم محل کارشان. بافت کالبدی این منطقه خطی است و تراکم بسیار بالایی دارد. بیش‌تر خانه‌های این منطقه، همکف یا یک‌طبقه‌اند و بدون هیچ فاصله‌ای در کنار هم قرار گرفته‌اند. خیابان‌های این محله با عرض ۱.۲ متر نقش رگ‌های حیاتی آن را دارند و نور و تهویه خانه‌ها را که با مواد بازیافتی و قوطی و تخته‌های چوبی ساخته شده‌اند تأمین می‌کنند.
چندی پیش مسابقه‌ای برای طراحی یک برج مسکونی بلندمرتبه در حلبی‌آباد داراوی، با در نظر گرفتن شرایط این محله، برگزار شد. شرکت «جیای» با طرحی ویژه، که بخش عمده‌ای از مشکلات بومیان این محله را برطرف می‌کند، برنده این مسابقه شد. ایده اصلی این شرکت این است که به‌جای مصالح از کانتینرهایی استفاده شود که در بندرگاه نزدیک این محله به‌کار می‌رود.
طرح شرکت «جیای» ساختمانی صد متری (حدود ۳۲ طبقه) شامل مجموعه‌ای از کانتینرهای خوداتکاست. هر کانتینر یک طبقه است و هر هشت طبقه در میان شبکه‌ای فلزی قرار می‌گیرند و به‌صورت مدولار در ارتفاع تکار می‌شوند. بدنه این کانتینرها همچون پوسته‌ای سازه‌ای عمل می‌کند و این امکان را فراهم می‌‌آورد که کانتینرها بدون هیچ سازه نگهدارنده‌ای تا ده طبقه روی هم قرار بگیرند. به این ترتیب هزینه ستون و سازه هم حذف می‌شود. با در نظر گرفتن ساختار محله، که بافتی مدولار دارد، و با توجه ویژگی کالبدی آن، که کاملاً از مواد بازیافتی تشکیل شده، استفاده از کانتینرهای حمل و نقل دریایی به‌منزله مصالح اولیه در این برج کاملاً مناسب به‌نظر می‌آید؛ به‌ویژه این‌که می‌توان آنها را از بندرگاه بزرگی که در نزدیکی محله است به‌راحتی تهیه کرد. در این برج سه تیپ آپارتمان با در نظر گرفتن ابعاد کانتینرها (۱۲ × ۲.۶ × ۲.۴ متر) طراحی شده است. در طراحی پلان‌ها جنبه زیبایی‌شناسی و راحتی در اولویت بوده است. همه واحدها به‌صورت قرینه در اطراف هسته مرکزی ساختمان سازمان یافته‌اند. راه‌پله و آسانسور در همین هسته مرکزی جای دارند؛ این راهروی مرکزی، علاوه بر تأمین ارتباطات عمودی، فضای لازم برای جای‌گیری داکت‌ها را نیز تأمین می‌کند. در کناره‌های غربی و شرقی درگاه‌های ورودی هسته مرکزی صفحات خورشیدی و توربین‌های بادی نصب شده‌اند که به‌صورت ترکیبی و هم‌زمان تولید برق برج را برعهده دارند. نمای این قسمت با سفال‌های بازیافتی طراحی شده که سفالگران همان منطقه تولید می‌کنند.
طراحی این پروژه حاصل درکی عمیق، خلاقانه و جامع از بافت فرهنگی و اجتماعی محله داراوی است؛ چه در پاسخ‌گویی به نیازهای مردم و چه از لحاظ فرم و ترکیب‌بندی. به همین دلیل اگرچه در اجرای آن از مصالح بازیافتی استفاده می‌شود، سبب شکل‌گیری یک حلبی‌آباد دیگر در این محله نخواهد شد.
